Χοληφόρο δέντρο ονομάζεται το σύστημα των σωληναρίων μέσω των οποίων η παραγόμενη, στο συκώτι, χολή αποχετεύεται, αποθηκεύεται και τελικώς απεκκρίνεται στο δωδεκαδάκτυλο. Ενδοηπατικά πολλά μικρά σωληνάρια παραλαμβάνουν τη χολή και συνενώνονται για να δημιουργήσουν το δεξιό και αριστερό ηπατικό πόρο. Τα δύο αυτά μεγάλα χολαγγεία, στις πύλες του ήπατος, ενώνονται και σχηματίζουν τον κοινό ηπατικό πόρο.

Η χοληδόχος κύστη λειτουργεί ως αποθηκευτικός χώρος για τη χολή. Ο κυστικός πόρος συνδέει την χοληδόχο κύστη με τον κοινό ηπατικό πόρο, ο οποίος, από τη συμβολή με τον κυστικό και μετά, ονομάζεται χοληδόχος πόρος, και μεταφέρει χολή προς την χοληδόχο κύστη όταν δεν υπάρχει ερέθισμα πέψης τροφής, και προς τον χοληδόχο πόρο-και από εκεί στο έντερο-όταν υπάρχει εντολή για πέψη.

Η εκβολή του χοληδόχου πόρου στο έντερο (δωδεκαδάκτυλο) γίνεται στο φύμα του Vater, εκεί όπου εκβάλει και ο παγκρεατικός πόρος, παροχετεύοντας ένζυμα του παγκρέατος. Η κοινή εκβολή των δυο πόρων, χοληδόχου και παγκρεατικού ειναι υπεύθυνη για τις κοινές παθολογίες και την ιδιαιτερότητα της αντιμετώπισης αυτών.

Συνήθεις παθήσεις των χοληφόρων

– Χολολιθίαση

Λίθοι μπορεί να υπάρξουν σε οποιοδήποτε σημείο του χοληφόρου δέντρου, με πιο συχνή την εντόπιση στη χοληδόχο κύστη (χολολιθίαση).

Η εμφάνισή της στο γενικό πληθυσμό αγγίζει το 30%. Οι χολόλιθοι δημιουργούνται, εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, στη χοληδόχο κύστη. Παράγοντες που ενέχονται στο σχηματισμό τους ειναι γενετικοί, διατροφικοί, μικροβιακοί.

Η χολολιθίαση μπορεί να είναι ασυμπτωματική ή να εκδηλώσει συμπτώματα, κάτι το οποίο συμβαίνει στο 25% περίπου των περιπτώσεων. Αυτό σημαίνει ότι ένας ασθενής που τυχαία ανακαλύπτει λίθους στη χοληδόχο κύστη μπορεί να είναι από τους 4 στους δέκα που θα εμφανίσουν συμπτώματα, γι’ αυτό και θα πρέπει να αποφασίσει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα με μια προγραμματισμένη χολοκυστεκτομή.

– Συμπτωματική χολολιθίαση – εκδηλώνεται ως:

– Άτυπα ενοχλήματα, όπως αίσθημα πληρότητας στο επιγάστριο (φούσκωμα), έρυγες (ρεψίματα), δυσπεψία

– Κολικός χοληφόρων, πόνος δεξιού υποχονδρίου ή και επιγαστρίου, συχνά με αντανάκλαση στην πλάτη, που αρχίζει συνήθως μετά απο λιπαρό γεύμα. Ναυτία ή έμετοι μπορεί να συνυπάρχουν. Ύφεση συμπτωμάτων παρατηρείται εντός λίγων ωρών

– Οξεία χολοκυστίτιδα, που χαρακτηρίζεται από όλα τα παραπάνω, αλλά και με πυρετό, έντονο επίμονο άλγος, έντονη ευαισθησία στην ψηλάφηση, ή και με συμπτώματα επιπλοκών, όπως είναι το εμπύημα της χοληδόχου κύστης, η διάτρηση της χοληδόχου κύστης με επακόλουθη περιτονίτιδα, το περιχολοκυστικό απόστημα και το χολοκυστο-εντερικό συρίγγιο.

– Αποφρακτικός ίκτερος, όταν λίθος έχει ενσφηνωθεί στο χοληδόχο πόρο, εμποδίζοντας την απορροή
της χολής (χοληδοχολιθίαση), ο ασθενής εμφανίζει κίτρινη χροιά στο δέρμα και στο σκληρό των ματιών, και έχει τα χαρακτηριστικά σκούρα ούρα (σαν κονιάκ) και αποχρωματισμένα (ανοιχτόχρωμα) κόπρανα (αποχρωματισμός κοπράνων με υπέρχρωση ούρων). Στις περισσότερες περιπτώσεις συνοδεύεται από πόνο στο δεξί υποχόνδριο ή και επιγάστριο.

– Χολαγγειίτιδα, όταν η χοληδοχολιθίαση ακολουθείται από εμπλοκή της απόφραξης με σηπτικό παράγοντα.
Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ασθενής εμφανίζει βαριά εικόνα, με έντονο άλγος, ίκτερο και πυρετό που χαρακτηρίζεται από συνοδό ρίγος (τρόμο). Είναι από τις πιο βαριές επιπλοκές της χολολιθίασης με μόνη βαρύτερη την:

– Οξεία παγκρεατίτιδα:

Όταν λίθοι της χοληδόχου κύστης, ακολουθώντας τη φυσιολογική πορεία της χολής, φτάνοντας στο φύμα του Vater, επηρεάζοντας και τον παγκρεατικό πόρο. Συνηθέστερα το παρατηρούμε σε περιπτώσεις μικρολιθίασης, ύπαρξης δηλαδή λίθων μικρής διαμέτρου( περίπου 3χιλ). Η απόφραξη του παγκρεατικού πόρου οδηγεί σε διάταση αυτού, συσσώρευση των πεπτικών ενζύμων και, με πολύπλοκους μηχανισμούς, ενεργοποίηση αυτών μέσα στο πάγκρεας. Το αποτέλεσμα είναι η βαριά φλεγμονή του οργάνου ,το οποίο αυτοπέπτεται, που οδηγεί σε συστηματικές επιπλοκές, επιπλοκές δηλαδή από όλα τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος. Απαιτείται νοσηλεία, πολλές φορές ακόμα και σε Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας, και πολύ προσεκτική αντιμετώπιση, τίθεται σε κίνδυνο η ζωή του ασθενούς και η ποιότητα αυτής μακροχρόνια, καθώς εκτός από τις οξείες επιπλοκές υπάρχουν και οι χρόνιες.

Είναι λοιπόν υποχρέωση του γιατρού αφενός να διαγνώσει έγκαιρα την ύπαρξη χολολιθίασης αφετέρου δε να ενημερώσει τον ασθενή για τα επακόλουθα αυτής και να του συστήσει θεραπεία.

Η διάγνωση της χολολιθίασης μπαίνει με υπερηχογραφικό έλεγχο, ενώ πρόσθετες εξετάσεις (μαγνητική τομογραφία, ERCP) είναι πιθανό να χρειαστούν σε μελέτη επιπλεγμένων περιπτώσεων.

Οι εργαστηριακές εξετάσεις συνήθως αποκαλύπτουν αυξημένα λευκά και δείκτες φλεγμονής, αύξηση της χολερυθρίνης ( μεγάλη, σε περίπτωση απόφραξης του χοληδόχου πόρου)ή και των ηπατικών ενζύμων, αύξηση αμύλασης, σε περίπτωση παγκρεατίτιδας.

Η θεραπεία της χολολιθίασης είναι μία και είναι οριστική, η χολοκυστεκτομή. Να καταστεί εδώ σαφές οτι δεν αφαιρούνται οι πέτρες αλλά η χοληδόχος κύστη με το περιεχόμενο της καθώς εάν έμενε η κύστη θα επανασχηματίζονταν οι πέτρες.

Σε περιπτώσεις οξείας χολοκυστίτιδας ή επιπλοκών είναι απαραίτητη η νοσηλεία του ασθενούς για υποστήριξη υγρών και ηλεκτρολυτών και χορήγηση ενδοφλεβιας αντιβίωσης, βελτίωση της θρέψης του, διόρθωση του αιματολογικού του προφίλ. Αυτό είναι ένα απαραίτητο βήμα για να προχωρήσει ο ασθενής στην οριστική λύση του προβλήματος, που είναι η χολοκυστεκτομή, με όσο το δυνατό μικρότερη ταλαιπωρία και κίνδυνο.

– Πολύποδες της χοληδόχου κύστης

Συνήθως είναι καλοήθεις. Υπάρχουν όμως και προκαρκινικές μορφές πολυπόδων που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο της χοληδόχου κύστης. Το μέγεθος είναι ο βασικός προγνωστικός παράγοντας για πιθανή εξαλλαγή. Η διαφοροδιάγνωσή τους υπερηχογραφικά είναι δύσκολη. Γι’ αυτό καλό είναι να συνιστάται χολοκυστεκτομή στους ασθενείς με πολύποδες στην χοληδόχο κύστη, ιδιαίτερα αν είναι πολλαπλοί (πάνω από τρεις) το μέγεθός τους ειναι μεγαλύτερο από 1cm ή αν έχουν τάση αύξησης του μεγέθους τους σε διαδοχικές εξετάσεις.

– Καρκίνος της χοληδόχου κύστης και των χοληφόρων

Δεν είναι από τα συχνά νεοπλάσματα αλλά είναι δυσμενούς πρόγνωσης, ιδιαίτερα όταν διαγιγνώσκονται σε προχωρημένα στάδια. Μόνη ελπίδα για τη θεραπεία τους είναι η χειρουργική εξαίρεση της κύστης και τμήματος των χοληφόρων και ενίοτε και τμήματος του ήπατος.

Η χολοκυστεκτομή τα τελευταία 20 χρόνια εκτελείται λαπαροσκοπικά στην πλειονότητα των περιπτώσεων, με πολύ μικρά ποσοστά μετατροπής σε ανοιχτό χειρουργείο, όταν η φλεγμονή είναι έντονη και υπάρξουν τεχνικές δυσκολίες. Ο χρόνος νοσηλείας σε μια προγραμματισμένη χολοκυστεκτομή είναι μια μέρα. Ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις καθημερινές του συνήθειες και την εργασία του.

Λαπαροσκοπικά γίνεται, εφόσον χρειαστεί, και διερεύνηση του χοληδόχου πόρου για τυχόν λίθους και η αφαίρεσή τους, με σύγχρονα λαπαροενδοσκοπικά εργαλεία.

Επικοινωνείστε μαζί μας

Στείλτε το μήνυμα σας και θα σας απαντήσουμε σύντομα.

Not readable? Change text. captcha txt

Start typing and press Enter to search