Εκκόλπωμα ονομάζεται η πρόπτωση του βλεννογόνου του εντέρου μέσω σημείων ευένδοτων στο μυικό τοίχωμα του εντέρου. Είναι δυνατό να βρίσκονται οπουδήποτε στον πεπτικό σωλήνα, αλλά η συχνότερη εντόπισή τους είναι στο παχύ έντερο, με προτίμηση στο κατιόν και το σιγμοειδές. Συνήθως είναι πολλαπλά, αλλά περιγράφονται και περιπτώσεις μονήρων εκκολπωμάτων.

Αιτιολογία

Θεωρούνται απότοκα της δυσκοιλιότητας καθώς και της γενικής εκφύλλισης των ιστών με την πρόοδο της ηλικίας (περίπου το 50% των ατόμων άνω των 80 ετών έχουν εκκολπώματα), ενώ έχει διαπιστωθεί και κληρονομική προδιάθεση.

Η ύπαρξη εκκολπωμάτων δεν συνεπάγεται την ύπαρξη συμπτωμάτων και συχνά ανακαλύπτονται σε κολονοσκόπηση για άλλο λόγο ή όταν εμφανίσουν επιπλοκές.

Τα ανεπίπλοκα εκκολπώματα είναι συνήθως ασυμπτωματικά. Τυχόν ενοχλήσεις μπορεί να οφείλονται σε συνυπάρχουσα δυσκοιλιότητα και πρόκειται για άτυπα ενοχλήματα που αποδίδονται συχνά σε σπαστική κολίτιδα.

Σε περίπτωση εμφάνισης επιπλοκών τα συμπτώματα είναι ανάλογα της επιπλοκής.

● Απώλεια αίματος από το ορθό, που μπορεί να είναι κατακλυσμιαία

● Εικόνα έντονου κοιλιακού άλγους, με εντόπιση συνήθως στην αριστερή κάτω κοιλία

● Αναστολή αποβολής αεριών και κοπράνων από απόφραξη του εντερικού αυλού λόγω της φλεγμονής ή από συμμετοχή σε αυτήν γειτονικών ελίκων λεπτού εντέρου

● Ψηλός πυρετός, ρίγος, σηπτική, βαριά εικόνα όταν υπάρξει περιτονίτιδα

● Ψηλαφητή μάζα αριστερής κοιλίας, επώδυνη, από το σχηματισμό φλέγμονα, στην περιοχή (φλεγμονώδης όγκος κοιλίας).

Τα εκκολπώματα μπορεί:

► να αιμορραγήσουν, με αποτέλεσμα την αποβολή αίματος με τις κενώσεις ή και ανεξαρτήτως αυτών.

► να φλεγμάνουν (εκκολπωματιτίδα), με εμφάνιση κοιλιακού άλγους, συνήθως εντοπιζόμενου, πυρετού, ψηλαφητής μάζας (φλεγμονώδης όγκος κοιλίας).

► να ραγούν, οδηγώντας σε απόστημα ενδοκοιλιακό ή περιτονίτιδα γενικευμένη, με βαριά σηπτική εικόνα

► να σχηματίσουν συρίγγια με γειτονικά όργανα (λεπτό έντερο, ουροδόχο κύστη, κόλπο), με ανάλογη κλινική εικόνα (διάρροια-δυσαπορρόφηση, ουρολοιμώξεις, εκροή εντερικού περιεχομένου από τον κόλπο αντίστοιχα) Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται άμεση νοσηλεία και υποστήριξη του ασθενούς με υγρά, μεταγγίσεις και αντιβίωση, ενώ σε κάθε περίπτωση μη βελτίωσης της κλινικής εικόνας θα απαιτηθεί επείγον χειρουργείο.

Διάγνωση

Η ύπαρξη των εκκολπωμάτων διαγιγνώσκεται με κολονοσκόπηση.

Σε περίπτωση ύπαρξης επιπλοκών η διενέργεια ενδοσκόπησης θα πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή, καθώς τα φλεγμαίνοντα εκκολπώματα είναι επιρρεπή σε ρήξη. Εναλλακτικά της κολονοσκόπησης χρησιμοποιείται ο βαριούχος υποκλυσμός, ενώ σημαίνοντα ρολό στη διάγνωση παίζει η αξονική τομογραφία, δίνοντας πληροφορίες για συνυπάρχουσα παθολογία, την έκταση φλεγμονής, το στάδιο αυτής (απλή εκκολπωματίτιδα, περικολικό απόστημα, πυώδη περιτονίτιδα, κοπρανώδη περιτονίτιδα).

Στις περιπτώσεις επιπλεγμένης εκκολπωμάτωσης απαιτείται άμεση νοσηλεία και υποστήριξη του ασθενούς με υγρά, μεταγγίσεις, νηστεία και αντιβίωση,υποστήριξη θρέψης. Όταν η κλινική εικόνα παρουσιάσει βελτίωση γίνεται έναρξη σίτισης κι ο ασθενής μπορεί να εξέλθει από το νοσοκομείο λαμβάνοντας οδηγίες για συνέχιση της αντιβίωσης και ειδική διατροφή. Επί επανάληψης του επεισοδίου και μετά την ύφεση αυτού, συστήνεται στον ασθενή σιγμοειδεκτομή για αποφυγή επιπλοκών στο μέλλον. Είναι μέλημα πρώτιστο του γιατρού να αποφευχθεί το επείγον χειρουργείο με τη σωστή συντηρητική αντιμετώπιση. Εννοείται όμως ότι σε κάθε περίπτωση μη βελτίωσης της κλινικής εικόνας θα απαιτηθεί επείγον χειρουργείο.

Η επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση συνίσταται σε εξαίρεση του πάσχοντας τμήματος του εντέρου ενώ, ανάλογα με τις συνθήκες που θα διαπιστώσει ο χειρουργός ενδοκοιλιακά, θα αποφασιστεί ή όχι άμεση αποκατάσταση με δημιουργία αναστόμωσης.

Εάν το επείγον χειρουργείο αποφευχθεί, τα εκκολπώματα χειρουργούνται εκλεκτικά, εφόσον έχουν παρουσιάσει δύο επεισόδια επιπλοκών. Στο ψυχρό χειρουργείο οι συνθήκες επιτρέπουν άμεση αναστόμωση, χωρίς δηλαδή την ανάγκη δημιουργίας προσωρινής κολοστομίας και δευτέρου χειρουργείου αποκατάστασης, ενώ, αυτονόητο είναι πως η καλή κατάσταση του ασθενούς επιτρέπει την ταχύτερη ανάρρωση και αποθεραπεία του.

Τονίζουμε εδώ ότι σε περιπτώσεις επιπλεγμένες με απόφραξη είναι πολύ δύσκολη η διαφορική διάγνωση από καρκίνωμα του παχέος εντέρου, καθώς τα συμπτώματα είναι παρόμοια και ακόμα και η ενδοσκόπηση με λήψη βιοψιών είναι μη διαγνωστική. Σε αυτές τις περιπτώσεις γίνεται κάθε προσπάθεια να αποφευχθεί ένα επείγον χειρουργείο για να τεθεί ακριβής διάγνωση και να σχεδιαστεί, εφόσον πρέπει, ορθή ογκολογική προσέγγιση.

Επικοινωνείστε μαζί μας

Στείλτε το μήνυμα σας και θα σας απαντήσουμε σύντομα.

Not readable? Change text. captcha txt

Start typing and press Enter to search